.تیروئید یک غدهی پروانهای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. این غده، هورمونی تولید میکند که سرعت متابولیسم را کنترل میکند (متابولیسم سیستمی است که توسط آن، بدن از انرژی اش استفاده میکند). اختلالات تیروئیدی میتواند سرعت متابولیسم را کند و یا سریع کند. وقتی سطح هورمونها خیلی پایین یا خیلی بالا برود، نشانههای این اختلال را در سطح گستردهای تجربه خواهید کرد.
علائم: کاهش یا افزایش وزن
تغییر ناگهانی در وزن، یکی از نشانههای شایع اختلال در تیروئید است. اضافه کردن وزن، میتواند نشانهی کاهش هورمونهای تیروئید باشد که به آن کم کاری تیروئید میگویند. در مقابل، اگر تیروئید بیش از نیاز بدن هورمون تولید کند ممکن است دچار کاهش وزن ناگهانی شوید که به این حالت، پر کاری تیروئید میگویند. مشکل کم کاری تیروئید شایعتر است.
علائم: التهاب در گردن
تورم و بزرگ شدن گردن، یک نشانهی قابل رویت است که به ما میگوید ممکن است تیروئید دچار مشکل شده باشد. عامل ایجاد گواتر، میتواند هم کم کاری تیروئید و هم پر کاری تیروئید باشد. گاهی تورم گردن میتواند به دلیل سرطان تیروئید یا ندول (تودهای که در داخل تیروئید رشد میکند) باشد. همچنین این تورم میتواند به دلایلی غیر از تیروئید باشد.
علائم: تغییر در ضربان قلب
هورمونهای تیروئید، تقریبا روی همه ارگانهای بدن و حتی روی سرعت ضربان قلب نیز تاثیر دارند. کسانی که کم کاری تیروئید دارند، شاید متوجه شوند که ضربان قلبشان از حد معمول پایینتر است. پر کاری تیروئید نیز ممکن است موجب شود ضربان قلب افزایش پیدا کند. همچنین پر کاری تیروئید، میتواند منجر به فشار خون و تپش قلب نیز شود.در پست خای بعد به علائم دیگر اختلالات تیروئیدی میپردازیم.
علائم: تغییر در روحیه و انرژی بدن
اختلال در تیروئید میتواند باعث تغییرات اساسی در انرژی بدن و روحیه شود. کم کاری تیروئید باعث میشود فرد احساس خستگی، تنبلی و یا دپرس بودن کند. پر کاری تیروئید هم میتواند مشکلاتی نظیر اضطراب، مشکلات خواب، بی قراری و تحریک پذیری ایجاد کند.
علائم: ریزش مو
ریزش مو هم یکی دیگر از نشانههایی است که عاملش میتواند متعادل نبودن غدهی ی تیروئید باشد. کم کاری و پر کاری تیروئید هر دو میتوانند باعث ریزش مو شوند. در بسیاری از موارد موهای ریخته شده پس از درمان تیروئید، مجدد رشد کرده اند.
علائم: احساس گرما یا سرمای شدید
مشکل تیروئید، میتواند بدن را در تنظیم دمای خود دچار اختلال کند. افرادی که کم کاری تیروئید دارند، بیش از حد معمول احساس سرما میکنند. پرکاری تیروئید تاثیری برعکس دارد و باعث تعریق شدید و بیزاری از گرما میشود.
علائم کم کاری تیروئید میتواند باعث بسیاری از علائم دیگر شود مانند:
خشکی پوست و شکننده شدن ناخنها
بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست
یبوست
دورههای قاعدگی غیر طبیعی
پر کاری تیروئید هم میتواند باعث علائم دیگری شود مانند:
ضعف عضلانی و لرزش دستان
مشکل در دید
اسهال
دورههای قاعدگی نامنظم
اختلال در تیروئید یا یائسگی؟
چون تیروئید باعث تغییر در چرخهی قائدگی و خلق و خو میشود، گاهی اوقات نشانههای آن با یائسگی اشتباه گرفته میشود. اگر چنین نشانههایی دارید، با یک تست خون ساده میتوانید بفهمید مشکل از تیروئید است یا یائسگی، و یا شاید هم ترکیبی از هر دو باشد.
چه کسانی باید آزمایش تیروئید بدهند؟
هر فرد باید پنج سال یک بار، این آزمایش را بدهد. افرادی که نشانههایی از مشکلات تیروئیدی دارند و یا بیشتر در خطر هستند، باید در فاصلههای زمانی کمتری تست بدهند. کم کاری تیروئید، بیشتر زنان بالای ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار میدهد. پرکاری تیروئید هم بیشتر زنان و افراد بالای ۶۰ سال را در بر میگیرد. عوامل ارثی نیز خطر بروز این مشکل را افزایش میدهند.
چک کردن تیروئید از روی گردن
با یک بررسی دقیق در آینه، میتوان بزرگ شدن تیروئید را تشخیص داد. سپس برای معاینه و اطمینان باید نزد پزشک بروید. برای انجام این تست، سر خود را عقب بگیرید، یک لیوان آب بنوشید و همین که آب را مینوشید و قورت میدهید، قسمت پایین خرخره و بالای ترقوهی گردن خود را بررسی کنید. به دنبال برآمدگی یا بیرون زدگی باشید. سپس چندین بار این عمل را تکرار کنید. اگر چنین علائمی دیدید، حتما با یک پزشک متخصص صحبت کنید.
تشخیص اختلالات تیروئید
اگر پزشکتان مشکوک به اختلال تیروئید در شما باشد، با یک تست خون ساده میتواند به جواب برسد. این تست میزان هورمون محرک تیروئید را میسنجد (TSH)؛ یک نوع هورمون اصلی که کار تیروئید را تنظیم میکند.
اگر میزان TSH بالا باشد، نشان دهندهی این است که کارکرد تیروئید بسیار پایین است (کم کاری تیروئید)، اما اگر TSH پایین باشد نشان دهندهی این است که تیروئید بیش از اندازه کار میکند (پرکاری تیروئید). پزشکان گاهی سطح دیگر هورمونهای خون را هم چک میکنند. در برخی موارد برای تشخیص مشکل تیروئید نیاز به عکس برداری است.